Nhân một số thập phân với một số tự nhiên – Toán lớp 5

Bạn đang gặp khó khăn trong việc nhân một số thập phân với một số tự nhiên? Bạn không biết cách đặt tính và thực hiện phép nhân sao cho chính xác? Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách nhân một số thập phân với một số tự nhiên một cách chi tiết và dễ hiểu.

Khái niệm nhân một số thập phân với một số tự nhiên

Nhân một số thập phân với một số tự nhiên là phép toán tìm tích của một số thập phân và một số tự nhiên. Tích của một số thập phân và một số tự nhiên là một số thập phân.

Ví dụ:

24,5 x 8 = 196,0

35,8 x 12 = 430,4

Cách thực hiện:

Đặt tính:

Viết số thập phân có hàng phần thập phân thẳng hàng với hàng đơn vị của số tự nhiên.

Đặt dấu phẩy ở tích thẳng cột với dấu phẩy của số thập phân.

Thực hiện phép nhân như nhân các số tự nhiên.

Đếm xem trong phần thập phân của tích có bao nhiêu chữ số thì ta dùng dấu phẩy tách ở tích ra bấy nhiêu chữ số kể từ phải sang trái

Chú ý: Nếu số thập phân có nhiều chữ số 0 ở phần thập phân, ta có thể viết gọn số thập phân bằng cách bỏ bớt những chữ số 0 sau dấu phẩy.

Ví dụ:

24,50 x 8 = 24,5 x 8 = 196,0

Quy tắc nhân một số thập phân với một số tự nhiên

Để nhân một số thập phân với một số tự nhiên, ta thực hiện các bước sau:

Đặt tính:

  • Viết số thập phân có hàng phần thập phân thẳng hàng với hàng đơn vị của số tự nhiên.
  • Đặt dấu phẩy ở tích thẳng cột với dấu phẩy của số thập phân.

Thực hiện phép nhân như nhân các số tự nhiên.

Đếm xem trong phần thập phân của tích có bao nhiêu chữ số thì ta dùng dấu phẩy tách ở tích ra bấy nhiêu chữ số kể từ phải sang trái.

Ví dụ:

Tính: 24,5 x 8

Giải:

Đặt tính:

24,5

x 8

——-

196,0

Thực hiện phép nhân:

  • Nhân 5 x 8 = 40.
  • Viết 0 vào hàng đơn vị của tích.
  • Nhân 4 x 8 = 32.
  • Viết 2 vào hàng chục của tích và nhớ 3.
  • Nhân 2 x 8 + 3 = 19.
  • Viết 9 vào hàng trăm của tích.

Vậy tích của 24,5 và 8 là 196,0.

Chú ý: Nếu số thập phân có nhiều chữ số 0 ở phần thập phân, ta có thể viết gọn số thập phân bằng cách bỏ bớt những chữ số 0 sau dấu phẩy.

Tính chất nhân một số thập phân với một số tự nhiên

Tính chất giao hoán:

a x b = b x a

Với mọi số thập phân a và b, ta luôn có a x b = b x a.

Ví dụ:

24,5 x 8 = 8 x 24,5 = 196

Tính chất kết hợp:

(a x b) x c = a x (b x c)

Với mọi số thập phân a, b và c, ta luôn có (a x b) x c = a x (b x c).

Ví dụ:

(24,5 x 8) x 3 = 24,5 x (8 x 3) = 196 x 3 = 588

Tính chất phân phối:

a x (b + c) = a x b + a x c

Với mọi số thập phân a, b và c, ta luôn có a x (b + c) = a x b + a x c.

Ví dụ:

24,5 x (8 + 3) = 24,5 x 8 + 24,5 x 3 = 196 + 73,5 = 269,5

Lưu ý:

Các tính chất này chỉ đúng khi a, b, c là những số dương.

Ứng dụng:

Các tính chất nhân một số thập phân với một số tự nhiên được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như:

  • Tính toán diện tích, chu vi của các hình học.
  • Tính toán khối lượng, thể tích của các vật thể.
  • Tính toán giá tiền của hàng hóa.

Ví dụ:

Tính diện tích một mảnh vườn hình chữ nhật có chiều dài 15,8m và chiều rộng 8,5m.

Diện tích mảnh vườn là:

15,8 x 8,5 = 135,3 (\(m^{2}\))

Tính giá tiền 5kg táo, biết giá mỗi kg táo là 24,500 đồng.

Giá tiền 5kg táo là:

5 x 24,500 = 122,500 (đồng)

Các dạng bài tập liên quan nhân một số thập phân với một số tự nhiên

Dạng 1: Nhân hai số thập phân có cùng số chữ số ở phần thập phân

Ví dụ:

Tính: 45,8 x 12,7

Giải:

Đặt tính:

45,8

x 12,7

——-

574,6

Thực hiện phép nhân:

Nhân 8 x 7 = 56.

Viết 6 vào hàng đơn vị của tích.

Nhớ 5.

Nhân 5 x 7 + 5 = 40.

Viết 0 vào hàng chục của tích.

Nhớ 4.

Nhân 4 x 2 + 4 = 12.

Viết 2 vào hàng trăm của tích.

Nhân 4 x 1 + 4 = 8.

Viết 8 vào hàng nghìn của tích.

Vậy tích của 45,8 và 12,7 là 574,6.

Dạng 2: Nhân hai số thập phân có khác nhau số chữ số ở phần thập phân

Ví dụ:

Tính: 5,2 x 3,85

Giải:

Đặt tính:

5,20

x 3,85

——-

19,70

Thực hiện phép nhân:

Nhân 0 x 5 = 0.

Viết 0 vào hàng đơn vị của tích.

Nhân 2 x 5 = 10.

Viết 0 vào hàng chục của tích và nhớ 1.

Nhân 2 x 8 + 1 = 17.

Viết 7 vào hàng trăm của tích.

Nhân 5 x 3 + 1 = 16.

Viết 6 vào hàng nghìn của tích.

Vậy tích của 5,2 và 3,85 là 19,70.

Dạng 3: Tính toán nhanh

Ví dụ:

Tính: 8,5 x 2,7 x 1,8

Giải:

Ta có:

8,5 x 2,7 x 1,8 = (8,5 x 1,8) x 2,7

= 15,3 x 2,7

= 41,41

Dạng 4: Bài toán ứng dụng

Ví dụ:

Một mảnh vườn hình chữ nhật có chiều dài 15,8m, chiều rộng 8,5m. Tính diện tích mảnh vườn đó.

Giải:

Diện tích mảnh vườn là:

15,8 x 8,5 = 135,3 (\(m^{2}\))

Đáp số: 135,3 \(m^{2}\)

Bài viết này đã hướng dẫn bạn cách nhân một số thập phân với một số tự nhiên một cách chi tiết và dễ hiểu. Hy vọng rằng sau khi đọc bài viết này, bạn có thể tự tin thực hiện phép nhân một số thập phân với một số tự nhiên một cách chính xác.